نحوه تعمیر ماشین لباسشویی نیمه اتوماتیک
عملیات شستشو در لباسشویی های اتومات ، به صورت کاملا خودکار انجام گرفته و در پایان لباسهای شسته شده با آبگیری نسبی در اختیار مصرف کننده قرار میگیرد. اما در لباسشویی های نیمه اتومات ، تنها قسمتی از برنامه شستشو توسط ماشین و ادامه آن به توسط خود مصرف کننده صورت می گیرد. لباسشویی های نیمه اتومات به دو نوع تک مخزنه و دو مخزنه تقسیم می شوند.
لباسشویی نیمه اتومات دو مخزنه
در این لباسشویی ، دو مخزن طراحی و مورد استفاده قرار گرفته است. یک مخزن جهت شستشوی لباسها ومخزن دوم که شباهت بسیار زیادی به مخزن درام در لباسشویی های اتوماتیک دارد ، جهت خشک کردن البسه شسته شده در نظر گرفته شده است. تنها نوع بدنه فلزی این لباسشوییها دارای المنت بوده و در سایر مدلها ، شستشو با آب سرد انجام می شود البته تمامی در دوره تعمیرات لوازم خانگی به تمامی این موراد و آموزش کامل ماشین های لباسشویی به صورت عملی پرداخته می شود.
اجزاء تشکیل دهنده لباسشویی دو مخزنه
اجزاء اصلی یک لباسشویی دو مخزنه عبارتند از:
١- تایمر شستشو
از آنجا که موتور های شستشو در این لباسشویی ها عموما چپگرد – راستگرد هستند ، تایمر دارای خروجی های متعددی است که در نمونه ای از آن دیده می شود. اساس عملکرد تایمر ، جم شدن یک فنر تسمه ای است که پتانسیل ایجاد شده ، زمینه بازگشت فنر و در نتیجه ، عملکرد چرخ دنده ها و نهایتا کلیدهای داخل تایمر را به وجود می آورد.
۲ – تایمر خشک کن
اصول کار این تایمر همانند تایمر شستشو است ، با این تفاوت که ساختمان بسیار ساده ای دارد. با حرکت ولوم و جمع شدن فنر ، کلید داخل آن به حالت وصل در آمده و موجب به چرخش در آمدن موتور خشک کن می شود. کلید تایمر مادامی که فنر به حالت عادی خود بازنگشته ، بسته می ماند و پس از آن باز شده و موجب توقف موتور خشک کن می شود.
۳- میکروسوئیچ
عملکرد میکروسوئیچ در واشر دوقلو (لباسشویی دو مخزنه) همان عملکرد در ماشین لباسشویی اتومات است. با این تفاوت که میکروسوئیچ در لباسشویی دو مخزنه پشت درب مخزن خشک کن قرار می گیرد. به محض باز شدن درب ، مدار قسمت خشک کن به حالت باز در آمده و موتور متوقف می شود.
۴- فیوز محافظ
در برخی از لباسشویی های دو مخزنه ، مدار به توسط یک فیوز شیشه ای که جریانی متناسب با جریان مصرف کننده را داراست محافظت می شود. از آنجا که در این فیوزها از سیم ذوب شونده (همانند فیوزهای فشنگی) استفاده شده ، بروز هر نوع اتصالی در مدار موجب قطع فيوز شده و تعویض آن جهت ادامه کار دستگاه ضروری خواهد بود.
۵ – سلکتور سوئیچ (کلید انتخاب کننده)
قبلاً اشاره شد که موتور شستشو در لباسشویی های دو مخزنه از نوع تکفاز چپگرد – راستگرد است. در اکثر لباسشویی های دو مخزنه ، جهت به چرخش در آوردن این موتورها از تایمرهای ساده (شکل ۵۰-۱۹) استفاده می کنند. اما در برخی از تایمرها ، بهره گیری از کلیدهای کمکی ، دو حالت کاملا متفاوت را برای عملکرد موتور فراهم می آورد که در مدار الکتریکی شکل ۵۱-۱۹ به شرح و بررسی آنها اشاره شده است.
۶- موتور شستشو
موتور شستشو در واشر دوقلوها ، دارای دو دسته سیم پیچ با اهم کاملا یکسان است. همان طور که در شکل ۴۹-۱۹ دیده می شود دو سیم پیچ R1 و R2 کاملاً هم اهمند اما به واسطه نوع خاص سیم پیچی و سربندی کلافها ، دو میدان مغناطیسی کاملا متفاوت با یکدیگر را به وجود می آورند. با اتصال تیغه C به تیغه A سیم پیچی R1 با خازن در حالت سری قرار گرفته و همانند سیم پیچی کمکی در موتور آسنکرون عمل میکند. پیش فازی جریان در خازن (مبحث 1- 3 – 1 ) سبب می شود میدان مغناطیسی این سیم پیچ زودتر از R2 ظهور کند و روتور تحت تأثیر آن به چرخش درخواهد آمد. با اتصال تیغه C به تیغه B سیم پیچ R2 با خازن سری شده و همان شرایط این بار در مورد R2 تکرار می شود.
به این ترتیب چرخش مداوم روتور در دو جهت مخالف با عملکرد تیغه فاز در تایمر و طراحی خاص که در موتور به کار گرفته شده ، انجام خواهد شد.
۷- موتور خشک کن
این موتور نیز همانند موتور شستشو از نوع آسنکرون با دو سیم پیچ اصلی و کمکی است.
۸- خازن
نقش خازن در این لباسشویی ، راه اندازی و استارت موتور است. در لباسشویی های دو مخزنه بندرت از خازن های اصلاح ضریب قدرت استفاده می شود.
9- ترمز مکانیکی
در اکثر لباسشویی های دو مخزنه مانند توشیبا ، به محض بلند شدن درب مخزن خشک کن ، کشیده شدن یک رابط مفتولی موجب انقباض ترمزهای مکانیکی و در نتیجه توقف سریع روتور و ایستادن مخزن خشک کن خواهد شد. مدار الکتریکی واشر دوقلو:
مدار الکتریکی واشر دوقلو
شرح مدار
فاز پس از میکروسوئیچ و تایمر به موتور خشک کن می رسد. بنابراین مادامی که درب مخزن خشک کن باز است ، موتور حرکت نخواهد کرد. با بسته شدن درب ، موتور تحت فرمان تایمر است و همان طور که در شکل دیده می شود موتور خشک کن آسنکرون از نوع ساده و معمولی است. با حرکت ولوم تایمر شستشو ، کلید داخل آن به حالت وصل در آمده و کنتاکتها A و B به یکدیگر متصل شده و فاز به کنتاکت C میرسد. حرکت ولوم موجب جمع شدن فنر و در واقع ایجاد انرژی لازم جهت به چرخش در آمدن پروانه درون تایمر می شود و با برخورد این پروانه به تیغه کلید C ، ارتباط با D1 برقرار شده و با توضیحاتی که در قسمت موتور شستشو داده شد ، موتور در جهت راستگرد به چرخش در می آید. عبور پروانه از تغیه کلید موجب قطع ارتباط شده و روتور متوقف می شود.
لازم است بدانید هرگز موتورها را سریع از جهت راست به جهت چپ و برعکس به چرخش در نمی آورند. زیرا برخورد شدید میدانهای مغناطیسی مخالف ، موجب آسیب دیدن موتور خواهد شد.
سپس برخورد پره دوم پروانه متحرک با کلید C ارتباط آن را با D2 برقرار و در نتیجه روتور در جهت عکس به چرخش در می آید. این عمل ادامه خواهد داشت تا انرژی پتانسیل فنر پایان پذیرد و فنر به حالت اولیه خود بازگردد. پایان انرژی فنر موجب قطع کلید تایمر شده و موتور شستشو متوقف می شود.
لباسشویی دو مخزنه توشيبا
شرح مدار
همان طور که در شکل دیده می شود ، قسمت اعظم مدار دست مشابه نقشه ۵۰-۱۹ است. و به همین دلیل از توضیح مجدد آن مطالب صرف نظر می شود. تفاوت دو مدار در تایمر شستشو است. با حرکت ولوم تایمر شستشو و جمع شدن فنر مکانیکی ، برخلاف نوع قبل ، دو پروانه به چرخش در می آیند که یکی دارای پرههای متعدد و دیگری پرههای چندانی ندارد. بدیهی است نتیجه برخورد این دو پروانه با کلیدهای B و C ، عملکرد مداوم یکی از آنها و عملکرد ملایم دومی است. سلکتور سوئیچ کلید تبدیلی است که یا در حالت عادی به C و یا به کنتاکت B متصل است. بنابراین همواره یکی از دو کلید B و یا C تایمر شستشو فاز داشته و عملکرد کلید دوم در مدار اثری نخواهد داشت. بنابراین برخورد پروانه با پره های متعدد موجب چرخش مداوم موتور در دو جهت می شود اما پروانه دوم تایمر به واسطه پرههای اندکی که دارد ، تغییر جهت گردش موتور در دو جهت را با تأخیر انجام میدهد. انتخاب دو نوع شستشو توسط مصرف کننده و به توسط کلید سلکتور سوئیچ صورت میگیرد.
لباسشویی سطلی
این لباسشویی ها را می توان ساده ترین نوع ماشین های شوینده دانست. همان طور که در شکل 53 – 19 دیده می شود ، مدار الکتریکی این ماشینها مجموعه ای است از دو شاخه ، سیم رابط ، تایمر جهت کنترل موتور الکترو موتور آسنکرون ، خازن راه انداز ، المنت ، کلید لامپ دار
بیشتر بخوانید پیشنهاد میکنیم مطلب نحوه اصولی جابجایی ماشین لباسشویی را حتما مطالعه کنید.
موتور آسنکرون به کار گرفته شده در این ماشینها دارای استاتوری با دو سیم پیچ اصلی و کمکی است.
سیم پیچ کمکی و خازن راه انداز از استارت تا پایان کار موتور در مدار می مانند. از آن جا که لباسشویی های سطلی با بدنه های فلزی ساخته شده اند ، اغلب دارای هیتر نیز هستند که برای روشن و خاموش کردن المنت ، از یک کلید لامپ دار استفاده می شود.
مدار الکتریکی لباسشویی سطلی اُنیوز
البته در برخی از لباسشویی های سطلی ، از موتور چپ گرد و راستگرد استفاده شده که در رابطه با چگونگی عملکرد آن به بحث موتور شستشوی لباسشویی های دو مخزنه (شکل ۴۹-۱۹) رجوع فرمایید.
مدار الکتریکی لباسشویی سطلی پاکشوما با موتور چپگرد – راستگرد
شکل ۵۴-۱۹: مدار الکتریکی لباسشویی سطلی پاکشوما با موتور چپگرد – راستگرد
نحوه تعمیر ماشین لباسشویی نیمه اتوماتیک
عیب یابی در لباسشویی های نیمه اتوماتیک
* عیب ۱: لباسشویی روشن نمی شود.
رفع عیب: اگر این عیب در لباسشویی سطلی دیده شود ، عیب یابی را باید از پریز ، دو شاخه ، سیم رابط تا ترمینال اصلی جستجو کنید و اگر این عیب در لباسشویی دو مخزنه دیده شود ، علاوه بر پریز ، دو شاخه ، سیم رابط باید فیوز داخل دستگاه (شکل ۵۱-۱۹) مورد بررسی قرار گیرد.
* عیب ۲: بدنه لباسشویی نیمه اتوماتیک ، برقدار است.
علّت ۱: سیم های رابط به بدنه متصل شده اند.
رفع عیب: لباسشویی را به آرامی به پهلو قرار داده و صحت سیم بندی مدار را بررسی کنید. در صورت مشاهده سیم یا سیم های لخت شده و یا سیم هایی که بر اثر کشش جریان اضافي المنت ، عایقشان آسیب دیده است ، نسبت به تعویض آنها اقدام کنید.
علّت ۲: یکی از قطعات الکتریکی مدار دچار اتصال بدنه شده است.
رفع عیب: بهترین روش جهت شناسایی قطعه معیوب ، تست جداگانه قطعات برقی بالاخص المنت به وسیله چراغ سری است. به هنگام تست باید سیم های متصل به مصرف کننده و یا قطعه مورد نظر از آن جدا شود.
* عیب ۳: موتور شستشو در لباسشویی سطلی و یا موتور خشک کن در لباسشویی دو مخزنه ، قدرت استارت ندارد (از موتور صدای هوم شنیده می شود).
از آنجا که هر دو نوع موتور آسنکرون با راه انداز خازنی هستند در این مبحث ، به عیوب مشترکشان و نحوه رفع عیب اشاره شده است.
علّت ۱: محور موتور گریپاژ است.
رفع عیب: گریپاژ به پدیده عدم توانایی دو شئی متحرک بر روی یکدیگر گفته می شود. گریپاژ در موتورهای آسنکرون به واسطه فرسایش شدید بلبرینگ ها رخ می دهد. از این رو قبل از برطرف کردن عیب الکتریکی موتور ، به وجود آوردن شرایط چرخش روتور بدون اتلاف انرژی بسیار ضروری است. بنابراین باید بلبرینگ ها را با نوع مشابه شان تعویض نمایید.
علّت ۲: خازن راه انداز خراب شده است.
رفع عیب: نقش خازن در ایجاد گشتاور اولیه راه اندازی فوق العاده حائز اهمیت است. جهت تست و تعویض خازن مطالعه مبحث ۱۱-۱ ضروری است.
علّت 3: سیم پیچ اصلی و یا سیم پیچ کمکی از مدار خارج شده است.
رفع عیب: ابتدا مبحث ۲-۱۲-۱- الف را به طور کامل مطالعه و پس از آن به بررسی نوع آسنکرون به کار گرفته شده در دستگاه بپردازید. به طور قطع و پس از کسب اطلاعات لازم و مطالعه مطالب ارائه شده به راحتی خواهید توانست عیب را مورد شناسایی قرار دهید. اگر سوختگی پیچکهای اصلی و یا کمکی شدید باشد ، تجدید سیم پیچی موتور الزامی است.
علّت ۴: لنتهای ترمز از روتور جدا نمی شود.
رفع عیب: قبلاً اشاره شد که در لباسشویی های دو مخزنه ، محور روتور را به لنتهای مکانیکی مجهز کرده اند و به محض بلند کردن درب مخزن خشک کن و با کشیده شدن سیم ترمز ، لنتها ، روتور را در اختیار خود گرفته و از حرکت متوقف می سازند. بدیهی است در صورت عدم بازگشت لنتها و جدا نشدن آنها از روتور ، استارت قسمت خشک کن غیر ممکن خواهد بود. بنابراین باید ابتدا درب قسمت خشک کن را ببندید و سپس به بررسی عدم رها شدن لنتها بپردازید تا عیب به صورت دقیق شناسایی و برطرف شود.
* عيب ۴: با حرکت ولوم تایمر مربوط به موتور شستشو ، صدای کار موتور به گوش می رسد اما پروانه همزن نمی چرخد.
علّت و رفع عیب: نیروی چرخشی از موتور به محور مخزن شستشو توسط دو پولی و یک تسمه در اکثر ماشین های دو مخزنه انتقال می یابد. پاره شدن تسمه موجب قطع ارتباط دو پولی خواهد شد. در هنگام خرید تسمه جدید ، به همراه داشتن تسمه معیوب ضروری است.
* عیب ۵: لباسها به هنگام شستشو ، پاره و یا نخ کش می شوند.
علّت: فاصله پروانه همزن لباس از کف مخزن شستشو ، زیاد است.
رفع عیب: حالت ایده آل در تنظیم فاصله پروانه همزن از کف مخزن رعایت 2mm فاصله است. در غیر این صورت ، لباسها بین پروانه و مخزن قرار گرفته و پاره می شوند.
* عیب ۶: با اضافه کردن لباس و آب به مخزن شستشوی لباسشویی سطلی ساده و با روشن کردن ماشین ، پروانه همزن باز می شود.
علّت: جهت چرخش موتور اشتباه است.
رفع عیب: در صورت صحیح بودن جهت چرخش موتور ، پروانه هرگز باز نخواهد شد.
* عيب ۷: از کف مخزن شستشو آب چکه میکند.
علّت: کاسه نمد خراب شده است.
رفع عیب: به وسیله کاسه نمد ، عمل آب بندی موتور آسنکرون انجام می شود و در اکثر موارد ظهور این عیب به واسطه خرابی کاسه نمد است. کاسه نمد را با نوع مشابه اش تعویض کنید.